rTMS expertise centrum

Iedereen ervaart wel eens periodes van somberheid, verdriet, schuldgevoelens of hopeloosheid. Het verliezen van een dierbare, een ontslag, een ongeluk of een relatiebreuk kan tot een zware emotionele periode leiden. Deze tijdelijke emoties zullen op den duur afnemen, maar wanneer de somberheid in een chronisch gevoel van wanhoop verandert, kan er sprake zijn van een chronische depressie.

Als u denkt aan chronische depressie te lijden, neem dan nu contact op met uw dokter of met GGZ Groep voor meer informatie over behandelingen.

Symptomen chronische depressie

Door de DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, vijfde editie) is vastgesteld dat iemand minstens twee weken symptomen van een depressie moet vertonen, als we willen spreken over een zware depressie. Bij een chronische depressie moeten de symptomen minstens twee jaar duren. Voor kinderen en adolescenten geldt een minimum periode van één jaar.

Symptomen van een chronische depressie bestaan uit:

1. Een depressieve stemming gedurende het grootste deel van de dag. Meer dagen wel depressief dan niet.
2. Aanwezigheid (tijdens depressie) van twee of meer van de volgende kenmerken:
   • Slechte eetlust of juist te veel eten.
   • Slapeloosheid of juist te veel slapen.
   • Weinig energie of vermoeidheid.
   • Laag gevoel van eigenwaarde.
   • Slechte concentratie of moeite met beslissingen nemen.
   • Gevoelens van hopeloosheid.
3. Gedurende de twee jaar (één jaar voor kinderen en adolescenten) van de depressie is er nooit een periode van langer dan twee maanden geweest zonder de symptomen van criteria A en B.
4. Criteria voor een ernstige depressieve stoornis kunnen gedurende 2 jaar onafgebroken aanwezig zijn.
5. Er is nooit een manische episode of een hypomane episode geweest, en aan de criteria voor een cyclothymische stoornis is nooit voldaan. Cyclothymie is een psychische aandoening die wordt gekenmerkt door stemmingswisselingen, zowel hypomanie als milde depressie, zonder dat de patiënt lijdt aan een depressie of bipolaire stoornis.
6. De stoornis is niet beter te verklaren door een aanhoudende schizoaffectieve stoornis, schizofrenie, waanstoornis of een andere stoornis uit het schizofreniespectrum en andere psychotische aandoeningen.
7. De symptomen zijn niet toe te schrijven aan de fysiologische effecten van middelengebruik (bijv. drugs of medicatie) of een andere medische aandoening (bijvoorbeeld hypothyreoïdie, een aandoening waarbij uw schildklier te weinig schildklierhormoon aanmaakt.).
8. De symptomen veroorzaken een klinisch significant leed of een handicap op sociaal, werk-gerelateerd of andere belangrijke gebieden van functioneren.

Het verschil tussen een zware depressie en een chronische depressie zit hem niet alleen in de duur. Bij een chronische depressie is er een hoger risico op zelfmoord, een hoger risico op andere psychiatrische stoornissen en een hoger risico op terugval. Een chronische depressie wordt ook wel ‘persisterende depressieve stoornis’ (PDD) genoemd.

Chronische depressie vs. dysthyme stoornis

In de DSM-5 zijn chronische depressie en dysthyme stoornis (waarbij symptomen ‘lichter’ zijn, maar wel langdurig worden ervaren) samengevoegd in de classificatie persisterende depressieve stoornis. Er bestaat veel kritiek op deze samenvoeging, omdat het een groep personen creëert die aan chronische depressie lijdt, maar niet de diagnose PDD krijgen wanneer ze niet aan de criteria voor dysthyme voldoen.

Daarom volgen hier de verschillende subtypes van chronische depressie beschreven in de eerdere editie, de DSM-5. Deze kunnen vergelijkbare langetermijneffecten op de gezondheid en de levenskwaliteit hebben.

Voordat een patiënt met een chronische depressie wordt gediagnosticeerd is het belangrijk om andere medische aandoeningen uit te sluiten, zoals een schildklieraandoening, hormonale disbalans of slaapstoornis, die mogelijk de symptomen veroorzaken.

• Chronische zware depressie: Patiënten met een chronische zware depressie voldoen gedurende ten minste twee jaar voortdurend aan de DSM-5-criteria voor een zware depressieve episode.
• Dysthyme stoornis: De DSM-5 beschrijft dit als een type chronische depressie met symptomen die niet talrijk of zwaar genoeg zijn om te voldoen aan de criteria voor een ernstige depressie. Wel duren de depressieve klachten meer dan twee jaar, maar perioden waarin iemand zich beter voelt, duren niet langer dan twee maanden.
• Gedeeltelijk herstel: Sommige patiënten blijven na de behandeling van een zware depressie nog steeds symptomen vertonen of ervaren een terugval binnen twee maanden. Hoewel deze minder ernstige symptomen zouden kunnen duiden op een dysthyme stoornis, definieert de DSM-5 dit patroon als een ernstige depressieve episode in gedeeltelijke remissie.

Behandeling chronische depressie met rTMS

Omdat een chronische depressie meestal ernstiger is dan een tijdelijke depressie, is de behandeling ook intensiever. Ongeveer de helft van de patiënten met een chronische depressie die reageren op een behandeling (met antidepressiva, psychotherapie of een combinatie van beide) zal binnen één tot twee jaar een terugval krijgen (recidief) als ze stoppen met de behandeling.

Om die reden kan een andere vorm van therapie noodzakelijk zijn. Naast succesvolle behandelmethodes zoals interpersoonlijke psychotherapie en cognitieve gedragstherapie, bestaat er de rTMS-behandeling. Deze afkorting staat voor Repetitieve Transcraniële Magnetische Stimulatie, een techniek waarbij de hersenactiviteit wordt veranderd door middel van een kortdurende magnetische puls.

Een rTMS-behandeling wordt bij GGZ Groep altijd in combinatie met gesprekstherapie gegeven. Dit betreft meestal een vorm van cognitieve gedragstherapie. De effectiviteit van rTMS  wordt namelijk aanzienlijk verhoogd wanneer het gecombineerd wordt met gesprekstherapie. U krijgt wekelijks een sessie gesprekstherapie en onafhankelijk daarvan drie tot maximaal vijf keer per week een rTMS-sessie.

Tijdens de behandeling met rTMS werken we samen aan het geleidelijk en verantwoordelijk afbouwen van uw medicatie (in het geval u medicijnen slikt). Indien gewenst kunt u ook alleen de rTMS bij GGZ Groep volgen en de cognitieve gedragstherapie bij een andere instelling. Uiteraard is het belangrijk dat uw therapeuten op de hoogte zijn van uw diverse behandelingen.

Wat kunt u verwachten?

Het doel van de rTMS behandeling in combinatie met gesprekstherapie is dat we u zo snel mogelijk helpen om de draad weer op te pakken en de kwaliteit van uw leven aanzienlijk te verhogen. De meeste patiënten ervaren binnen twee weken de eerste verbetering. Sommige mensen ervaren dit pas in de derde week.

Na 8-12 maanden komt een beperkt aantal cliënten terug voor onderhoudssessies. Dit zijn de helft minder sessies dan de initiële sessies. Daarnaast zijn er mensen die één keer in de twee maanden één sessie krijgen. Op deze manier behouden we het eerdere resultaat op een stabiel niveau.

Ervaart u depressieve klachten? Bespreek dit zo snel mogelijk met uw huisarts of bel gratis de GGZ Groep (rTMS Expertise Centrum) op werkdagen tussen 08.30 uur - 12.30 uur en 13.00 uur - 17.00 uur.